کارگرانی که با بیل و کلنگ به جنگ با ماشین ها رفتند.
.
.
.
.
این نوشته، بخشی از متن اپیزود نهم پادکست معجونه. این اپیزود رو می تونید رایگان دانلود کنید و بشنوید.
در قرن هیجده میلادی چند سالی بود که جنگ انگلیس با فرانسه ناپلئون شروع شده بود و همین شرایط جنگی باعث شده بود که به مردم فشار بیاد و عده ای با فقر و گرسنگی دست و پنجه نرم کنن. این عده، جنگ رو عامل بدبختی شون نمیدونستن. میگفتن انقلاب صنعتی، پیشرفت صنعت، عامل بدبختی ماست چون ماشین رو جایگزین آدم کرده. میگفتن پیشرفت و نوآوری برخلاف اسمش اصلا چیز خوبی نیست. ما بخاطر همین اختراعات از کار بیکار شدیم از نون خوردن افتادیم. این عده از کارگرها که به خاطر ماشینی شدن صنعت بیکار شده بودن، تصمیم گرفتن شورش کنن. خواسته هاشون رو با زبون اعتراض و شورش و قیام خواستن که مطرح کنن. این شورش یا جنبش اسمش شد جنبش لودیت ها.
حالا چرا لودیت؟! این اسم لودیت از کجا اومد؟! این ها اسم شون رو از شخصی بنام ند لاد یا ند لود برداشته بودن. ند لاد البته یه آدمی نبود که موقع شورش لودیت ها وجود خارجی داشته باشه و مثلا بخواد این حرکت انقلابی رو رهبری کنه. ند لاد یک نماد بود و اصلا مشخص نیست که همچین کسی وجود داشته یا نه. اما داستان ها و افسانه های پرآوازه ای ازش وجود داشته تو انگلیس در اون سالها. تو ذهن مردم، ند لاد کسی بود که ماشین ریسندگی رو خراب کرده بود. به این دلیل که با ماشینی شدن صنعت مخالف بوده چون باعث بیکار شدن آدم ها میشده. اون طور که توی داستان ها اوردن، ند لاد یک بافنده بود که کار بافندگی رو بصورت دستی انجام میداده اما بعد از اینکه اختراع چرخ ریسندگی توسعه پیدا کرد و بافندگی ماشینی شد، این آقای ند لاد از روی عصانیت دوتا دار بافندگی رو که جوراب ساق بلند زنونه میبافت، داغون کرده بود. بخاطر همین کارش هم داستانش سر زبون ها افتاده بود.
چیزی که مشخصه اینه که تو زمان قیام لودیت ها اصلا شخصی بنام ند لاد وجود خارجی نداشته که رهبر این قیام باشه یا حداقل تو این جنبش شرکت داشته باشه. ند لاد فقط یه رهبر نمادین بود برای لودیت ها. لودیت ها هم اسمشون رو از این شخصیت برداشته بودن و ند لاد تبدیل شد به سمبلی برای طرز تفکر لادیسم. لادیسم به طرز تفکری میگن پیشرفت صنعت و تکنولوژی رو ، ماشینی شدن کارها رو مضر میدونه برای بشر و سعی میکنه که باهاش مقابله کنه. این اصطلاح تا همین الانش هم اصطلاح رایجیه و ازش استفاده میشه. خب برگردیم ببینیم لودیت ها چیکار کردن.
10 مارس 1811 لودیت ها قیام خودشون رو علنا آغاز کردن و خیلی تخریب وار و با خشم زیاد شروع کردن به از بین بردن ماشین ها. قیام شون رو هم از شهر ناتینگهام شروع کردن ینی همون شهری که صنعت نساجی توش شروع کرد به توسعه. لودیت ها اولشم با تخریب ماشین های نساجی کارشون رو شروع کردن چون اساسا ماشین شدن با همین صنعت نساجی آغاز شده بود.
جنبش لودیت ها اصلا یه جنبش سازماندهی شده نبود و بیشتر بصورت آنارشیستی کار میکردن اینا. حملات شون بیشتر شبانه بود و پراکنده. کاملا هم مشخصه که حکومت با کسایی که تو زمان جنگ میان یه شورش داخلی راه میندازن چه برخوردی میکنه. خشونتی که برای سرکوب لودیت ها استفاده شد خیلی بیشتر از خشونتی بود که خود لودیت ها داشتن. تو آوریل 1812 تو نزدیکی شهر منچستر حدود 2000 نفر از لودیت ها یه آسیاب رو دزدیده بودن. درحالی که می تونستن 2000 نفری بزنن مالک اون آسیاب هم پودرش کنن ولی مالک اون آسیاب به تلافی اموالش که لودیت ها دزدیده بودن، به سمت جمعیت شون شلیک کرد. 3 تاشون رو کشت و 18 تاشون رو هم زخمی کرد.
حکومت انگلیس هم با قاطعیت و خشونت تمام با لودیت ها برخورد میکرد. هر گونه اقدام علیه تخریب ماشین ها رو یه جنایت درجه یک اعلام کرده بود که مجازات سختی مثل اعدام و تبعید بهمراه داشت. لودیت ها همین طور به حرکت های اعتراضی شون تا سال 1816 ادامه دادن اما نهایتا به نتیجه خاصی نرسیدن. بیشترشون یا اعدام شدن یا تبعید و زندانی. اما طرز تفکرشون یه جورایی موندگار شد. در واقع مبارزه لودیت ها فقط بخاطر بیکاری و فقر نبود. اون ها برای قیام شون یک شانی بالاتر از اهداف اقتصادی قائل بودن. لودیت ها مبارزه شون رو یک مبارزه ایدئولوژیک میدونستن. میخواستن از جایگاه انسان محافظت کنن. مبارزه لودیت ها جنگ انسان علیه ماشین ها بود. ماشین هایی که تو طرز تفکر لادسیم یه جور اهریمن یا هیولا توصیف میشدن که باید از بین میرفت.
اما طرز تفکر لودیت ها همراه با خودشون از بین نرفت. تفکر لادیسم همین الانش هم تا حدودی بین آدم ها وجود داره البته با تغییرات کلی نسبت به زمان خود لودیت ها.
آرزوی بهترین ها رو دارم براتون؛ شاد باشید و پیروز
مسعود فهیمی